带情怀做情趣电商 “老司机”蔺德刚和他的情趣事业












Пластмасса (пластик масса), й?ки пластик — синтетик й?ки т?би?и ю?ары молекулалар берл?шм??е (полимер?ар) ниге?енд? материалдар. Синтетик полимер?ар ниге?енд? л? пластмасса бик ки? ?улланыла.
?Пластмасса? атама?ы йылытыу ??м ба?ым т?ь?иренд? был материалдар ?ыуын?андан й?ки ?атыр?андан ?у? бирелг?н форманы ?а?лау?а ??л?тле тиг?нде а?лата. Формалаштырыу процесы пластик деформацияланыусы (й? ю?ары ?ы?ылмалы) торошто? ?аты торош?а (быяла й?ки кристалл?а) к?се?ен?н барлы??а кил?..
Тарихы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Беренсе пластмассаны 1855 йылда инглиз металлургы ??м уйлап табыусы?ы Александр Паркс уйлап сы?ара.[2] Паркс уны паркезин тип атай (?у?ыра? та?ы бер исем тарала — целлулоид). Паркезин беренсе тап?ыр Лондонда ?ур халы?-ара к?рг??м?л? 1862 йылда к?р??тел?. Пластмасса эшл?? т?би?и пластик материалдар ?улланыу?ан башлана (?а?ы?, шеллак), артабан химик модификациялан?ан т?би?и материалдар (каучук, нитроцеллулоза, коллаген, галалит) ?улланыла ??м ни??й?т тулы?ынса синтетик молекулалар (бакелит, эпоксид ы?мала?ы, поливинил хлориды, полиэтилен ??м баш?алар) ?улланыла башлай.
Паркезин азот кислота?ында эшк?ртелг?н целлюлозанан эшл?н? ??м беренсе я?алма пластикты? тауар билд??е була. Паркезинды йыш ?ына я?алма фил ??й?ге тип ата?андар. 1866 йылда Паркс материалды к?пл?п етештере? ?с?н Паркезин компания?ын ойоштора. ?мм? 1868 йылда компания продукция сифатыны? насар булыуы ар?а?ында б?лг?нл?кк? т?ш?, с?нки Паркс етештере? сы?ымдарын к?метерг? тырыша. Паркезинды? вари?ы ксионит (шул у? материалды? икенсе атама?ы) ??м Джон Уэсли Хиат сы?ар?ан целлулоид була. Ксионитты ?Паркс? компания?ыны? элекке хе?м?тк?ре Дэниел Шпил компания?ы етешг?н. Целлулоидты фил ??й?ге урынына ?уллана башлай?ар, атап ?йтк?нд?, бильярд шар?ары, фортепиано клавишалары, я?алма тешт?р эшл?н?.
1907 йылда Бельгия ??м Америка химигы Лев Бэйкленд ?ыйбат булма?ан, янмай тор?ан ??м универсаль ?улланышта бул?ан бакелит тиг?н синтетик пластмассаны уйлап таба. Америка электрлаштырыл?ан осор?а эбонит й?ки шеллактан эшл?нг?н изолятор?ар?ы алмаштырыу ?с?н материал к?р?к була. Ба?ти???, бакелит к?п ?йбер??р?е механизациялап к?пл?п етештере? ?с?н яра?лы ик?н. Бакелит уйлап сы?арыл?ас, к?п фирмалар пластмассаны? потенциалын ю?ары ба?алай ??м я?ы пластмассалар эшл?? ма?сатында тикшерене???р ?тк?р? башлай.
Р?с?й?? шулай у? фенол ??м формальдегид ниге?енд? пластик массалар эшл?? буйынса эшт?р баш?арыла. 1913-1914 йылдар?а Орехово-Зуево эрг??енд?ге Дубровка ауылында еб?к ту?ыу фабрика?ында Г. С. Петров, В. И. Лисев ??м К. И. Тарасов беренсе рус пластика?ын — карболитты синтезлай[1] ??м уны етештере? ойошторола. Карболит исемен карбол кислота?ы исемен?н ала, икенсе исеме фенол. Артабан Петров Григорий Семенович пластмассаны камиллаштырыу буйынса эшен дауам ит? ??м текстолит уйлап таба..
Пластмасса т?р??ре
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Полимер?ы? характерына ??м пластик изделиелар?ы формалаштырыу?а й?бешк?к х?лд?н быяла х?лг? к?се?ен? ?арап т?б?нд?гел?рг? б?лен?:
- Термопласт (термопластичный пластмасса) — йылыт?анда ирей??р, ?ыуын?ас, т??ге х?лен? ?айталар;
- Реактопласт (термореактивный пластмасса) — башлан?ыс торошта макромолекулалар ?ы?ы??а те?елг?н була, ? нинд?й?ер температурала селт?рг? ?йл?н?. ?аты х?лг? к?ск?нд?н ?у? улар й?бешк?к х?лг? кире к?с? алмай. ?улланыу температура?ы ю?арыра?, ?мм? йылыт?анда емерел?л?р ??м артабан ?ыуын?анда т??ге ??енс?лект?рен терге?? алмай?ар;
Шулай у? газ мен?н тултырыл?ан пластмассалар — ты?ы?лы?ы т?б?н бул?ан к?бекле пластик массалар;
??енс?лект?ре
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Пластмассаны? т?п механик характеристика?ы метал булма?андар?а о?шаш.Пластмассалар?ы? ты?ы?лы?ы т?б?н (0,85-1,8 г/см2), электр ??м термик ?тк?ре?с?нлеге бик т?б?н, механик ны?лы?ы ла бик ю?ары т?гел. Йылыт?анда (йыш ?ына алдан йомшартыу мен?н) тар?алалар. Дым?а ?и?гер т?гел, к?сл? кислоталар ??м ниге???р т?ь?ирен? сы?амлы т?гел, органик иретм?л?рг? м?н?с?б?т т?рл?с? (полимер?ы? химик характерына ?арап). Физиологик я?тан зыян?ы? тиерлек. Пластмасса ??енс?лект?рен сополимеризация й?ки стереоспецифик полимеризация яр?амында ??г?ртерг? м?мкин, Т?рл? пластмассалар?ы бер-бере?е мен?н берл?штереп быяла с?с, ту?ыу ту?ыма?ы ке?ек баш?а материалдар мен?н берл?штереп, тултырыусылар, буяу?ар, пластмассалар алыр?а м?мкин.
Пластмассалар?ы? ны?лы?ы Бринелль буйынса 5 миллиметр диаметрлы шар?а 50-250 кгс ауырлы?ында?ы к?с мен?н билд?л?н?.
Мартенс буйынса йылылы??а сы?амлылы? — 210 мм рычаг осонда 120 × 15 × 10 мм ?лс?нешенд? бул?ан пластик р?ш?тк?г? даими 50 кгс/см2 б?г?л?? к?с?рг?неше бул?анда 6 мм-?а б?г?лг?н температура.
Вик буйынса йылылы??а сы?амла? — 5 кг (йомша? пластмассалар ?с?н 1 кг) ауырлы?та?ы й?к т?ь?ире а?тында диаметры 1,13 мм бул?ан цилиндрик тая? пластмасса?а 1 мм т?р?н?йг?н температура.
Муртлы? (материалды? к?с т?ь?ирен?н ва? ки??кт?рг? б?лгел?не? ??с?нлеге) температура?ы (?ыуы??а сы?амлы?) — пластик й?ки ?ы?ылмалы материал?а ?у??анда емереле? температура?ы.
Пластмасса?а махсус ??енс?лект?р бире? ?с?н пластификатор?ар ??т?л?. Пластика бире? ?с?н силикон, дибутилфталат, ПЭГ ?. б., ял?ындан ?а?ланыу дифенилбутансульфокислота, антиоксиданттар (трипенилфосфит, тулыландырырлма?ан углеводородтар) ??т?л?.
Алыу
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Синтетик пластмасса етештере? к?мер??н, нефтьт?н й?ки т?би?и газдан б?ленеп сы??ан бензол, этилен, фенол, ацетилен ??м баш?а мономер?ар ке?ек т?б?н молекулалы матд?л?р?е полимеризациялау, поликонденсациялау й?ки поли?ушылыу реакцияларына ниге?л?н?. Был ва?ытта бик ю?ары молекуляр б?йл?нешт?р барлы??а кил? (грек теленде ?поли-? ?к?п? тиг?нде а?лата, м???л?н, этилен-полиэтилен).
Эшк?рте? ысулы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Иретеп ба?ым а?тында ?ойоу
- Экструзия
- Преслау
- Виброформалау
- К?бекл?ндере?
- ?ойолма эшл??
- Й?бештере?
- Вакуумда формалау
- Механик эшк?рте?
Пластик массалар, металдар мен?н са?ыштыр?анда, ю?ары ?ы?ылмалы деформация?а эй?, ????мт?л? пластмассалар?ы эшк?ртк?нд? металдар?ы эшк?рте?г? ?ара?анда ю?арыра? ба?ым ?улланыла. Нинд?й ?? бул?а майлау материалдарын ?улланыу, ?а?и?? булара?, т??дим ителм?й; тик ?ай?ы бер осра?тар?а ?ына тулы?ынса эшк?ртлеп б?тк?с минераль май ?улланыр?а м?мкин. Продуктты ??м ?оралды ?ыуытыу ?с?н ?ауа а?ымы ?улланыла.
Пластик масса к?п хрупкая ?ара?анда, тимер, пластмасса эшк?рте?, инструмент к?р?к ю?ары ти?лекте к?мете? ??м ?улланыу ва?ытын резание шу?а к?р? ?ындырып бир?. Заманынан байта??а к?бер?к таушалыу пластмасса эшк?рте? инструменттар, металл эшк?рте? ?ара?анда, ?аты иретм?л?рен?н, ?орос й?ки ?орал ?улланыр?а к?р?к й?ки ни ?с?н бер ?к быстрорежущий высокоуглеродистый. Лезвие затачивать ?орал ?ындырыр?а к?р?к, м?мкин тиклем к?бер?к мохтажлы?, б?рт?кл? был даир?л?р ?с?н фай?аланыла.
Пластмассаны токарь станогында эшк?ртерг? ??м фрезлар?а м?мкин. Та?малы, дискалы быс?ылар, карбонур дискалар яр?амында бысыр?а м?мкин.
Й?бештере?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Пластмассалар?ы бер-бере?ен? тоташыу механик р??ешт? (фигуралы профиль, болттар, риветтар ?.б.) яр?амында), химик (й?бештере?, артабан киптере? мен?н иретеп й?бештере?), термик (иретеп й?бештере?) ысул ?улланып баш?арыр?а м?мкин. ?анап ?телг?н тоташыу ысулдарынан тик й?бештере? яр?амында ?ына б?йл?неште сит материалдар?ы?, шулай у? т?п материал?а ??с?нлект?ре ??м составы буйынса м?мкин тиклем я?ыныра? б?йл?неш алыу м?мкинлеге бар. Шу?а к?р? конструкциялар?ы ??ерл?г?нд? гермети?лы??а, ны?лы??а ??м баш?а сифаттар?а ю?ары талаптар ?уйыл?анда иретеп й?бештере? ?улланыла.
Пластмасса иретеп й?бештере? процесы йылытыл?ан берл?шм?л?р мен?н б?йл?неш и??бен? баш?арыла. Процесс билд?ле бер шарттар?а ?т?:
- Ю?ары температура. Температураны? ?имм?те матд?не й?бешк?к х?лг? еткерерг? тейеш.
- Й?бештерел? тор?ан ??л?кт?р ты?ы? б?йл?нешт? булыр?а тейеш.
- Оптималь й?бештере? ва?ыты.
Шуны ла билд?л?п ?т?йек: пластмассаны? термик ки??йе? коэффициенты металдар?а ?ара?анда бер нис? тап?ыр?а к?бер?к, шу?а к?р? й?бештере? ??м ?ыуытыу процесында ба?ымдар ??м деформациялар барлы??а кил?, улар й?бештерелг?н пластмассалар?ы? ны?лы?ын к?мет?.
Й?бештерелг?н пластмассаны? ны?лы?ына химик составы, макромолекулалар?ы? ориентация?ы, тир?-я? м?хитте? температура?ы ??м баш?а фактор?ар ?ур йо?онто я?ай.
Пластмассалар?ы й?бештере? ?с?н т?рл? ысулдар ?улланыла:
- Присадкалар ?ушыл?ан газ ?атнашлы?ында й?бештере?
- Эсктрудирлаусы присадкалар яр?амында й?бештере?
- Иретеп йылылы?-контаклы й?бештере?
- Й?бештер? тор?ан урынды ?ына иретеп й?бештере?
- Ю?ары йышлы?та?ы электр ?ырында й?бештере?
- Термопластар?ы ультратауыш яр?амында й?бештере?
- Пластмассалар?ы ыш?ылы? яр?амында й?бештере?
- Пластмассалар?ы нурланыш яр?амында й?бештере?
- Пластмассалар?ы химик й?бештере?
Металл иретеп й?штере???ге ке?ек ?к, иретеп й?штере??? л? пластмассаны иретк?нд? материал ??м уны? эрг??енд?ге зона механик ??м физик ??енс?лект?ре буйынса т?п материалдан ?лл? ни айырылма??а иейеш. Термопластиканы иретеп й?бештере?, уны эшк?рте??е? баш?а ысулдары ке?ек ?к, полимер?ы эластик х?лг?, ? ?у?ынан й?бешк?к х?лг? к?сере?ен?ниге?л?нг?н. Был осра?та полимер?ы? й?бешк?к х?лг? к?се?е материалды? термаль емереле?ен? юл ?уйылма??а тейеш.
К
Пластмассанан материалдар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- Гетинакс
- Текстолит
Мебель пластмасса?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Мебель етештере? ?с?н пластмассаны термореактив ы?малалар?ы ?а?ы??а ?ылау юлы мен?н алалар. ?а?ы? етештере? пластик етештере? процесында и? к?п энергия ??м капитал сы?ымдар талап итк?н этап булып тора. Мебель пластмасса?ы ?с?н 2 т?р ?а?ы? ?улланыла: крафт ?а?ы?ы (ты?ы? ??м а?артылма?ан) ??м декоратив (пластик би??к бире? ?с?н) ?а?ы?. Крафт ?а?ы?ын туйындырыу ?с?н фенол-формальдегид ы?малалар, улар крафт ?а?ы?ы ?с?н меламин-формальдегид ы?малалар ?улланыла.
Мебель пластигы бер нис? ?атламдан тора. Беренсе?е — ?т? к?ренм?ле ?а?ла?ыс ?атлам. Ю?ары сифатлы ?а?ы??ан эшл?н?, меламиноформальдегид ы?мала ?е?дерел?. Артабан — декоратив ?атлам. ?у?ынан пластикты? ниге?е булып тор?ан бер нис? ?атлам крафт-?а?ы? й?бештерел?. ??м ?у??ы ?атлам — компенсация (меламиноформальдегид ы?малала ебетелг?н крафт-?а?ы?). Был ?атлам америка пластик мебеленд? ген? бар.
??ер мебель пластика?ы — ?алынлы?ы 1-3 мм бул?ан сы?амлы буял?ан таба?тар. ??енс?лект?ре буйынса гетинакс?а я?ын. Атап ?йтк?нд?, иретеп й?штере?се паяльник осонан ирем?й, баш?а т?рл? ?йтк?нд?, пластик масса т?гел, с?нки уны э?е х?лд? ?ойоп булмай, шулай ?а ?ы??ыр?анда таба? форма?ын ??г?ртеп була. Мебель пластика?ы XX быуатта метрополитен вагондары интерьерын би??? ?с?н ки? ?улланыл?ан.
Биопластик
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Биопластика — биотал?алаусы компоненттар бул?ан полимер?ар. Биопластик баш?а пластмассалар?а альтернатива сифатында ?улланыла. Был изделиелар бер тап?ыр ?улланыла, йыйып ?айтанан ?улланыу ?атмарлаша. Ми?ал ?с?н супермаркетта?а?ы пакеттар?ы индерерг? була.
Биопластиканы? ??т?нл?кт?рен? ?алды?тар к?л?мен к?мете?, энергия сы?ымдарын к?мете?, традицион ??м биодеградацияланыусы материалдар?ы берл?штере? м?мкинлеге ??м етештере??? я?ыртыл?ан ресурстар?ы фай?аланыу ин?. Биопластиканы? етеш?е?лект?рен? ?айтанан эшк?рте??е? билд?ле бер процедура?ы к?р?клеге, химик ашламалар?ы ?улланыу?ы арттырыу, утилл?штере??е? ?атмарлылы?ы, ??р?нт? ер??р?е? артыуы ??м ю?ары ха? ин?.
Гринпис м??л?м?тт?ре буйынса, пластик ?алды?тар?ы эшк?рте? планета?а полимер?ар?ы? беренсел етештере?ен? ?ара?анда ?с тап?ыр?а а?ыра? зыян килтер?.[2].
Донъяла биопластика етештере? ким?ле пластик етештере??е? д?й?м к?л?мене? 1 проценты ким?ленд? тора. Был етештере? процесыны? ?имм?т булыуы ??м биопластиканы айырым йыйыу ??м утилл?штере? ?с?н шарттар булмауы мен?н б?йле. ?мм? белгест?р был й?н?леште? ??е?е ??м ??еше ?с?н ю?ары потенциал булыуын билд?л?й.[3].
Пластик ?алды?тарын эшк?рте?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]??ешк?н илд?р?? ?алды?тар?ы эшк?рте? мен?н д??л?т ??м ш?хси компаниялар ш???лл?н? ??м был бизнес форма?ына ??ерелг?н. ?ытай?а пластик ?алды?тар?ы эшк?рте? мен?н ш???лл?не?се 10 ме?д?н ашыу предприятие эшл?й, улар?ы? ярты?ы тиерлек эре ??м урта предприятиелар?а ?арай, улар даими р??ешт? эшк?рте? к?л?мен арттыра; шулай у? илд? стихиялы с?п-сар йыйыусылар берл?шм??е бар, ул халы?тан к?нк?реш ?алды?тарын йыя ??м артабан ?абул ите? пункттарына ?атыу мен?н ш???лл?н?.
2018 йылды? ?инуарында Европа комиссия?ы пластик ?алды?тар?ы эшк?рте? стратегия?ын ба?тырып сы?ар?ы, у?а ярашлы 2030 йыл?а б?т? ?улланыл?ан пластик т?рг?кт?р?е йыйыр?а ??м я?ынан ?улланыр?а к?р?к.[4].
Б?г?нг? к?нд? Р?с?й??, т?рл? ба?алар буйынса, б?т? ?алды?тар?ы? 5 проценттан алып 10 процент?а тиклеме эшк?ртел?; полимер ?алды?тары д?й?м к?л?ме я?ынса 8 % т?шкил ит?, шулар?ы? ундан бер ?л?ш? эшк?ртел?.[2].
Р?с?й?? пластикты эшк?рте??е? ??м?лд? бул?ан 2 моделе бар: беренсе осра?та ул ?та?а? пластик йыйыу?ы ??м уны артабан етештере? к???? тотола, ? икенсе осра?та — т?б?н сифатлы пластик ?алды?тар?ы (м???л?н, органик матд?л?р мен?н ?атнаш) нафтала ??м мазутта яндырыу юлы мен?н эшк?рте?. 2018 йылдан Р?с?й?? ?алды?тар?ы? айырым т?р??рен к?меп утилл?штере? тыйыла[5].Шул у? ва?ытта с?п-сар?ы айырым йыйыу?а й?н?лтелг?н программалар эшл?н?. 2020-се йылдар урта?ына Р?с?й?? б?т? ил буйынса ?айтанан эшк?рте??е б?ле? система?ын булдырыу планлаштырыла.
Пластикты эшк?рте? ысулдары
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Полиэтилен пакеттар?ы? бысраныуына ?аршы к?р?ш буйынса т?рл? саралар к?рел?, 40-?а я?ын ил полиэтилен пакеттар?ы ?атыу?а ??м/й?ки етештере?г? тыйыу й?ки сикл?? индерг?н д? инде.
Пластик яндыр?анда а?ыулы матд?л?р б?ленеп сы?а, пластик 100-300 йыл эсенд? тар?ала, шу?а к?р? пластиктар?ы эшк?ртерг? к?р?к.
2010 йылды? декабренд? Ян Бьенс ??м уны? Уорвик университетында?ы коллегалары пластик ?алды?тар?ы эшк?рте??е? я?ы технология?ын т??дим ит?. Пиролиз яр?амында шыйы?ландырыл?ан масса реактор?а я?ынса 500 °C температурала ??м кислород?ы? пластик с?п-сар мономер?ар?а тар?ала. Артабан ?атнашма ?ыуыу юлы мен?н айырыла.
Эшк?рте??е? а?а??ы продукты булып балауы?, стирол, терефталь кислота?ы, метил метакрилаты ??м углерод тора, был продукттар е?ел с?н???т ?с?н сеймал булып тора. Был технологияны ?улланыу ?алды?тар?ы утилл?штере???н баш тартып а?са экономиялар?а м?мкинлек бир?, ? сеймал алыу?ы и??пк? ал?анда (с?н???тт? ?улланыу осра?ында) — ти? арала ??ен а?лау ??м пластик ?алды?тар?ы утилл?штере??е? коммерция й???тен?н отошло ысулы булып тора.
Фенол ы?мала ниге?енд? пластмассаны, шулай у? полистирол ??м полихлорлан?ан пластмассаны серете?се б?шм?кт?р яр?амында тар?алыр?а м?мкин. ?мм? коммерция ?с?н был ысул ????мт??е? — фенолик ы?мала ниге?енд? пластикты серете? процесы к?п ай?ар?а ?у?ылыр?а м?мкин.[6].
Пластик бысраныу?ан килг?н зыян
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Пластик ?алды?тар?ы? тупланыуы океандар?а а?ымдар т?ь?иренд? махсус с?п-сар н?кт?л?ре барлы??а килтер?. ?леге ва?ытта биш ?ур с?п-сар ?й?м? булыуы билд?ле — Тымы? ??м Атлантик океандар?а икеш?р, бер???е ?инд океанында. Был с?п-сар циклдары башлыса ?ит?алар?ы? халы? ты?ы? й?ш?г?н яр буйы зоналарынан а?ып киле? ????мт??енд? барлы??а килг?н пластик ?алды?тар?ан тора. Ди?ге? тикшерене???ре ет?ксе?е Кара Лавендер ?н?кт?? терминына ?аршы кил?, с?нки т?би??те буйынса ва? пластик ки??кт?ре тарала. Пластик с?п-сар х??ефле, с?нки ди?ге? хайуандары йыш ?ына ?ыу ??т?нд? й??г?н ?т? к?ренм?ле ки??кс?л?р?е к?р? алмай, а?ыулы ?алды?тар аш?а?анына эл?г? ??м йыш ?ына ?лемг? килтер?. Й???п й?р??се пластик ки??кс?л?р зоопланктонды х?терл?т? ??м медузалар й?ки балы?тар улар?ы а?ы? тип ?абул ит?. Ди?ге? ?оштарыны? ??м хайуандарыны? аш?а?анында бик к?п о?а? ?а?лана тор?ан пластик (пластик шеш?л?р?е? ?ап?астары, бер тап?ыр ?улланыла тор?ан зажигалкалар) табыла[7][8].
Хайуандар?а туранан-тура зыян килтере???н тыш, ди?ге??? й????се ?алды?тар ?ыу?ан органик бысратыусы матд?л?р?е, шул и??пт?н ПХД (полихлор бифенилдары), ДДТ (дихлородифенилтрихлорометилметилметан) ??м ПАХ (полиароматик углеводородтар) ??ен? ?е?дер?. Был матд?л?р?е? ?ай?ы бер??ре а?ыулы ?ына т?гел — улар?ы? т???л?ш? эстрадиол гормонына о?шаш, был а?ыулан?ан хайуанды? гормональ етеш?е?леген? килтер?.[9][10]
И?к?рм?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ Волков В.А., Солодкин Л.С. Григорий Семенович Петров (1886-1957). — М.: Наука, 1971. — С. 32. — 116 с.
- ↑ 2,0 2,1 РЕЦИКЛИНГ ПОЛИМЕРОВ . magazine.sibur. Дата обращения: 26 май 2020.
- ↑ Биопластик — новейшая форма гринвошинга: исследование ?Гринпис? . РБК. Дата обращения: 26 май 2020.
- ↑ ЕС принял стратегию по сокращению и переработке отходов из пластика . Интерфакс. Дата обращения: 26 май 2020.
- ↑ ЗАПРЕТ НА ЗАХОРОНЕНИЕ ОТДЕЛЬНЫХ ВИДОВ ОТХОДОВ: В ЧЕМ ОСОБЕННОСТИ ЗАПРЕТА? ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ИЗДАТЕЛЬСТВО. Дата обращения: 26 май 2020.
- ↑ Белая гниль разрушает долговечный пластик . Membrana (7 июнь 2006). Дата обращения: 30 декабрь 2010.
- ↑ Moore, Charles. Across the Pacific Ocean, plastics, plastics, everywhere, Natural History Magazine (ноябрь 2003).
- ↑ Moore, Charles. Great Pacific Garbage Patch, Santa Barbara News-Press (2 октябрь 2002).
- ↑ Rios, L. M.; Moore, C. and Jones, P. R. Persistent organic pollutants carried by Synthetic polymers in the ocean environment (инг.) // Marine Pollution Bulletin : journal. — 2007. — Т. 54. — С. 1230—1237. — DOI:10.1016/j.marpolbul.2007.03.022
- ↑ Tanabe, S.; Watanabe, M., Minh, T.B., Kunisue, T., Nakanishi, S., Ono, H. and Tanaka, H. PCDDs, PCDFs, and coplanar PCBs in albatross from the North Pacific and Southern Oceans: Levels, patterns, and toxicological implications (инг.) // Environmental Science & Technology (инг.)баш. : journal. — 2004. — Т. 38. — С. 403—413. — DOI:10.1021/es034966x
???би?т
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- М. В. Дзевульский Металл ??м а?ас технологиялар. — М.: Д??л?т н?шри?тене? ауыл хужалы?ы ???би?те. 1995.